Merhaba arkadaşlar
1. ve 2. derste, basit bir fiil cümlesinin
unsurlarının nasıl sıralandığını ve cümlenin zamanının nasıl değiştirildiğini
anlatmıştım.
3. derste, kişi sayısına göre cümleyi nasıl kurduğumuzu
gördük. (erkeklere göre)
Bugün aynı işlemi, kadınlar için yapacağız.
Fiil cümlesi, bir hareket veya oluşla başlayan
cümledir. Fiili cümlenin en başında
kullanırsak, kişi sayısı değişse de fiil, sanki o hareketi bir kişi yapıyormuş
gibi kullanılır. Kişi sayısına göre değiştirilmez.
Şimdi, 1-2 ve 3’den fazla kadını gösteren üç kelime
seçelim.
1
Öğretmen (kadın)
|
El-muallime(tu)
|
اَلْمُعَلّمَة
|
2
Öğretmen (kadın)
|
El-muallimetâni
|
الْمُعَلِّمَتَانِ
|
Öğretmenler
(kadın)
|
El-muallimât(u)
|
الْمُعَلِّمَاتُ
|
Cümlelerimize “gitmek” fiili ile başlayacağız. O
yüzden fiili, sanki sadece 1 kişi gidiyormuş gibi çekimleyeceğiz.
1 bayan için:
Blogumda bulunan (gitti: zehebe) fiilinin mazi
olumlu çekiminin olduğu sayfayı açıyorum.
“ مُعَلِّمَة Öğretmen”
kelimesi, bir adet kadını (3. Tekil
şahıs) belirttiği için çekim tablosunun 2. satırındaki 4 numaralı çekimi alıyorum.
هُنَّ ذَهَبْـنَ 6
(Hunne zehebne)
Onlar gittiler (bayan)
|
هُمَا ذَهَبَـتَا 5
(Humâ zehebetâ)
İkisi gitti (bayan)
|
هِيَ ذَهَبَـتْ 4
(Hiye zehebet)
O gitti (bayan)
|
Gâibe
(bayan)
|
“ معَلِّمَة öğretmen”
kelimesini, cümlede zikredeceğimiz için
(هِيَ
hiye: o) zamirini almıyoruz.
Ve cümlenin en sağına bu fiili yerleştiriyoruz.
ذَهَبَتْ
|
|||
Zehebet
|
|||
Gitti
(bayan)
|
2. İşi yapan kişinin adını bu fiilin soluna
yerleştiriyoruz.
الْمُعَلِّمَة
|
ذَهَبَتْ
|
||
muallimetu
|
Zehebet(il)
|
||
1
öğretmen (bayan)
|
Gitti
|
3. “Gitmek” fiili, (
إِلَىilâ) yardımcı harfi ile kullanılan bir fiildir. Bu harf, (-e,-a) anlamı verir. Bunu da kişinin soluna yerleştiriyoruz.
إِلَى
|
الْمُعَلِّمَة
|
ذَهَبَتْ
|
|
İlâ
|
muallimetu
|
Zehebet(il)
|
|
-a
|
1
öğretmen (bayan)
|
Gitti
|
4. Son aşamada gidilen yeri yazarız.
إسْطَنْبُول
|
إِلَى
|
الْمُعَلِّمَة
|
ذَهَبَتْ
|
İstanbûl
|
İlâ
|
muallimetu
|
Zehebet(il)
|
İstanbul
|
-a
|
1
öğretmen (bayan)
|
Gitti
|
Ve tablonun Arapça cümlesini sağdan sola doğru
okuruz:
ذهبَتْ الْمُعَلِّمَة إِلَى إِسْطَنْبُول “Zehebet’il-muallimetu ilâ İstanbul”
(1 adet bayan) Öğretmen, İstanbul’a gitti.
Cümlenin ana yapısı budur.
2 ve daha fazla sayıda öğretmen için de aynı şekilde
kurulacaktır. Fiili değiştirmeyeceğiz.
2 bayan için:
إسْطَنْبُول
|
إِلَى
|
الْمُعَلِّمَتَانِ
|
ذَهَبَتْ
|
İstanbûl
|
İlâ
|
Muallimetâni
|
Zehebet(il)
|
İstanbul
|
-a
|
2 öğretmen (bayan)
|
Gitti
|
ذهبَتْ الْمُعَلِّمَتَانِ إِلَى إِسْطَنْبُول “Zehebet’il-muallimetâni ilâ İstanbul”
(2 adet bayan) Öğretmen, İstanbul’a gitti.
3 veya daha fazla bayan için:
إسْطَنْبُول
|
إِلَى
|
الْمُعَلِّمَاتُ
|
ذَهَبَتْ
|
İstanbûl
|
İlâ
|
muallimâtu
|
Zehebet(il)
|
İstanbul
|
-a
|
öğretmenler (bayan)
|
Gitti
|
ذهَبَتْ الْمُعَلِّمَاتُ إِلَى إِسْطَنْبُول “Zehebet’il-muallimâtu ilâ İstanbul”
(3 adet veya daha fazla bayan) Öğretmenler,
İstanbul’a gittiler.
Bu kuralı, artık diğer zaman çekimlerine uygulayabilirsiniz.
Şimdiki zaman için örnek:
“(1 bayan / 2
bayan / bayanlar) gidiyor” demek için, muzari tablosundaki
4 numaralı çekimi alıp, ذَهَبَتْ
fiilinin yerine koymalısınız.
Kişi isimlerini, cümlede zikredeceğimiz için ( هِيَ hiye: o) zamirini almıyoruz.
إسْطَنْبُول
|
إِلَى
|
.......
|
تَذْهَبُ
|
İstanbûl
|
İlâ
|
......
|
Tezhebu
|
İstanbul
|
-a
|
......... (bayan)
|
Gidiyor
|
Fiilden sonra istediğiniz sayıda bayan ismini
sayabilirsiniz.
تَذْهَبُ ....إِلَى إسْطَنْبُول
(Tezhebu ....ilâ İstanbul)
...., İstanbul’a gidiyor. (bayan)
Gelecek zaman için örnek:
(1 bayan / 2
bayan / bayanlar) gidecek” demek için, gelecek zaman tablosundaki
4 numaralı çekimi alıp, ذَهَبَتْ
fiilinin yerine koymalısınız.
Kişi isimlerini, cümlede zikredeceğimiz için (هِيَ hiye:o) zamirini almıyoruz.
إسْطَنْبُول
|
إِلَى
|
.......
|
سَتَذْهَبُ
|
İstanbûl
|
İlâ
|
......
|
Setezhebu
|
İstanbul
|
-a
|
......... (bayan)
|
Gidecek
|
Fiilden sonra istediğiniz sayıda bayan ismini
sayabilirsiniz.
سَتَذْهَبُ ....إِلَى إسْطَنْبُول
(Setezhebu ....ilâ İstanbul)
...., İstanbul’a gidecek. (bayan)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder