(TARİHİN UYMAMASI) kalıbı :

    (TARİHİN  UYMAMASI) kalıbı : 

تَارِيخُ ....... لَمْ  يَنْسَجِمْ  مَعَ  مَوْعِدِ....

Târîhu ……lem yensecim ma’a mev’idi ……

….’-nın tarihi, ……’-nın zamanına uymadı.

Kalıpta geçen kelimeler:

Tarih	Târîh	تَارِيخٌ
…ile uyum sağladı	İnseceme ma’a	اِنْسَجَمَ مَعَ
…ile uyum sağlıyor	Yensecimu ma’a	يَنْسَجِمُ مَعَ
…ile uyum sağlamak	İnsicâm ma’a	اِنْسِجَام مَعَ
…ile uyum sağlamadı, uymadı	Lem yensecim ma’a	لَمْ يَنْسَجِمْ مَعَ
Belirlenmiş zaman, randevu	Mev’id	مَوْعِدٌ

  

Örnek cümleler:

1.

تَـلَقَّيْتُ  عَرْضَ  الْمُسَلْسَلِ  فِي  فَتْرَةِ  حَمْلِي. لَكِنَّ  تَارِيخَ  الْوَضْعِ  لَمْ يَنْسَجِمْ  مَعَ  مَوْعِدِ  بَدْءِ  تَصْوِيرِ  الْعَمَلِ .

Telakkaytu arda’l-muselseli fî fetrati hamlî. Lâkinne târîha’l-vad’i lem yensecim ma’a mev’idi bed’i tasvîri’l-ameli.

Dizi teklifini hamileliğim döneminde aldım. Ama doğum tarihi, işin (dizinin)  çekim zamanının (tarihinin) başlangıcına uymadı.

Aldım	Telakkaytu	تَـلَقَّيْتُ
Teklif	Ard	عَرْضٌ
Dizi	El-muselsel	الْمُسَلْسَلُ
İçinde, -de, -da	Fî	فِي
Süre, dönem	Fetra	فَتْرَة
Hamileliğim	Hamlî	حَمْلِي
Ama	Lâkinne	لَكِنَّ
Tarih	Târîh	تَارِيخٌ
Doğum	El-vadğ	الْوَضْعُ
…ile uyum sağlamadı, uymadı	Lem yensecim ma’a	لَمْ يَنْسَجِمْ مَعَ
Belirlenmiş zaman, randevu	Mev’id	مَوْعِدٌ
Başlangıç	Bed’	بَدْء
Çekmek (dizi)	Tasvîr	تَصْوِيرٌ
İş (buradaki anlamı : dizi)	El-amel	الْعَمَلُ

ELMADA YARIM KURT BULURSAN !

1.

مُشْكِلَة : إِذَا  لَقِيتَ  دُودَةً  فِي  التُّفَّاحَةِ .

Muşkile:  İzâ lakîte dûdeten fi’t-tuffâhati.

Elmada bir kurt bulursan: problemdir.

Sorun, problem, mesele	Muşkile	مُشْكِلَة
…-dığında, ..-dığı zaman, …-ınca	İzâ	إِذَا
Karşılaştı, buldu	Lakiye	لَقِيَ
Sen karşılaştın, buldun	Lakîte	لَقِيتَ
Bulduğunda, bulduğun zaman, bulunca	İzâ lakîte	إِذَا  لَقِيتَ
Kurt, kurtçuk	Dûde	دُودَة
İçinde, -de, -da	Fî	فِي
Elma	Et-tuffâha	التُّفَّاحَة

2.

كَارِثَة :  لَمَّا  تُلَاقِيهَا  نُص دُودَة !

Kârise: Lemmâ tulâkîha nus   (nıs) dûde

Onu yarım kurt olarak bulursan: felakettir !

Felaket, afet, musibet	Kârise	كَارِثَةٌ
…-dığında, …-dığı zaman	Lemmâ	لَمَّا
Karşılaştı, buldu	Lâkâ	لَاقَى
Karşılaşıyor, buluyor	Yulâkî	يُلَاقِي
Sen karşılaşıyorsun, buluyorsun	Tulâkî	تُلَاقِي
Karşılaştığında, bulduğunda	Lemmâ tulâkî	لَمَّا تُلَاقِي
Onu	Hâ	هَا
Yarım	Nus (Nısf)	نُص ( نِصْف)
Kurt, kurtçuk	Dûde	دُودَة

Not: (نِصْف) Nısf kelimesi (Yarım) anlamına gelir. Halk dilinde, günlük konuşmada ( نصNus veya nıs) olarak telaffuz edilir.

  

Kaynak:

http://www.abunawaf.com/mm-31033.html

“ Aklıma bir fikir geldi” kalıbı:

“ Aklıma bir fikir geldi” kalıbı:

خَطَرَتْ  فِي  بَالِي  فِكْرَةٌ .

Hatarat fî bâlî fikratun.

Aklıma bir fikir geldi.

Kalıpta geçen kelimeler:

Aklına geldi, hatırladı	Hatara	خَطَرَ
İçinde, içine, -de, -da	Fî	فِي
Akıl, zihin, fikir	Bâl	بَال
Benim aklım	Bâlî	بَالِي
Bir fikir	Fikra	فِكْرَةٌ

Bu kalıptaki  (فِي ) yerine :  (  بِ) veya (  عَلَى) da kullanılabilir:

خَطَرَتْ  بِـبَالِي  فِكْرَةٌ .

Hatarat bi bâlî fikratun.

Aklıma bir fikir geldi.

خَطَرَتْ   عَلَى بَالِي  فِكْرَةٌ .

Hatarat alâ bâlî fikratun.

Aklıma bir fikir geldi.

Örnek cümleler:

1.

خَطَرَتْ  عَلَى  بَالِي  فِكْرَةٌ  رُومَانْسِيَّةٌ

Hatarat alâ bâlî fikratun rûmansiyyetun

Aklıma romantik bir fikir geldi.

Romantik

Rûmansiyye

رُومَانْسِيَّةٌ

2.

خَطَرَتْ عَلَى  بَالِي  فِكْرَةٌ  غَرِيبَةٌ .

Hatarat alâ bâlî fikratun garîbetun.

Aklıma garip bir fikir geldi.

Garip

Garîbe

غَرِيبَةٌ

3.

خَطَرَتْ عَلَي بَالِي فِكْرَةٌ جَدِيدَةٌ و مُخْتَـلِفَةٌ .

Hatarat alâ bâlî fikratun cedîdetun ve muhtelifetun.

Aklıma yeni ve farklı  bir fikir geldi.

Yeni	Cedîde	جَدِيدَةٌ
Farklı	Muhtelife	مُخْتَـلِفَةٌ

4.

خَطَرَتْ عَلَي بَالِي فِكْرَةٌ رَائِعَةٌ .

Hatarat alâ bâlî fikratun râiatun.

Aklıma harika (süper)  bir fikir geldi.

Harika,süper

Râia

رَائِعَةٌ

  

5.

مَا  أَخْطَرُ  فِكْرَةٍ  جُنُونِيَّةٍ  خَطَرَتْ عَلَى  بَالِكَ ؟

Mâ ahtaru fikratin cunûniyyetin hatarat alâ bâlîke?

Aklına gelen en tehlikeli, delice fikir nedir?

Nedir?	Mâ	مَا
En tehlikeli	Ahtar	أَخْطَرُ
Bir fikir	Fikra	فِكْرَة
Delice, çılgınca, anlamsız, saçma	Cunûniyye	جُنُونِيَّة

6.

خَطَرَتْ  بِبَالِي  فِكْرَةٌ  بِمُنَاسَبَةِ  اِقْـتِرَابِ  رَمَضَانَ .

Hatarat bi bâlî fikratun bi munâsebeti iktirâbi Ramadân.

Ramazan’ın yaklaşması münasebetiyle aklıma bir fikir geldi.

Münasebetiyle	Bi munâsebeti	بِمُنَاسَبَةِ
Yaklaşmak	İktirâb	اِقْـتِرَاب

7.

خَطَرَتْ  بِبَالِي فِكْرَةٌ  وَقُمْتُ  بِتَـنْـفِـيذِهَا.

Hatarat bi bâlî fikratun ve kumtu bi tenfîzihâ.

Aklıma bir fikir geldi ve (uyguladım) uygulamaya koyuldum.

..-yı yaptı	Kâme bi…	قَامَ  بِ
..-yı yaptım	Kumtu bi…	قُمْتُ بِ
Uyguladı	Neffeze	نَفَّذَ
Uygulamak, yapmak, gerçekleştirmek, yerine getirmek	Tenfîz	تَنْفِيذ

8.

خَطَرَتْ بِبَالِي فِكْرَةٌ أُخْرَى

Hatarat bi bâlî fikratun uhrâ

Aklıma başka bir fikir geldi.

Başka, diğer

Uhrâ

أُخْرَى

9.

خَطَرَتْ بِبَالِي  فِكْرَةٌ  جَمِيلَةٌ

Hatarat bi bâlî fikratun  cemîletun.

Aklıma güzel bir fikir geldi.

Güzel

Cemîle

جَمِيلَةٌ

10.

خَطَرَتْ  بِبَالِي  فِكْرَةٌ . رُبَّمَا  لَمْ تَخْطُرْ  بِبَالِكُمْ .

Hatarat bi bâlî fikratun. Rubbemâ lem tahtur bi bâlikum.

Aklıma bir fikir geldi. Belki sizin aklınıza gelmemiştir.

Sizin aklınız

Bâlukum

بَالُكُمْ

  

11.

رُبَّمَا خَطَرَتْ بِـبَالِ أَحَدِكُمْ .

Rubbemâ hatarat bi bâli ehadikum

Belki (fikir) birinizin aklına gelmiştir.

Sizden biri, biriniz

Ehadukum

أَحَدُكُمْ

12.

فِكْرَةٌ رُبَّمَا لَمْ تَخْطُرْ عَلَى بَالِ الْأَصْحَابِ .

Fikratun rubbemâ lem tahtur alâ bâli’l-ashâbi.

Belki de, arkadaşların aklına gelmeyen bir fikir…

Belki	Rubbemâ	رُبَّمَا
Aklına gelmedi	Lem tahtur	لَمْ تَخْطُرْ
Arkadaşlar	El-ashâb	الْأَصْحَاب

13.

هَلْ خَطَرَتْ هَذِهِ الْفِكْرَةُ عَلَى بَالِ أَحَدِكُمْ يَوْمًا ؟

Hel hatarat hâzihi’l-fikratu alâ bâli ehadikum yevmen?

Bir gün, birinizin aklına bu fikir geldi mi?

-mi?	Hel	هَلْ
Bir gün	Yevmen	يَوْمًا

14.

كَيْفَ  خَطَرَتْ  بِبَالِكَ  فِكْرَةُ مَشْرُوعِكَ ؟

Keyfe hatarat bi bâlike fikratu meşrûike?

Projenizin fikri  aklına (aklınıza) nasıl geldi?

Nasıl?	Keyfe	كَيْفَ
Proje	Meşrûğ	مَشْرُوع
Senin	Ke	كَ

15.

لَمْ  تَخْطُرْ عَلَى  بَالِي أَبَدًا.

Lem tahtur alâ bâli ebeden.

Aklıma kesinlikle gelmedi. (Hiç aklıma gelmedi)

16.

لَمْ  تَخْطُرْ عَلَى  بَالِي  أَيَّةُ  فِكْرَةٍ

Lem tahtur alâ bâli eyyetu fikratin

Aklıma hiç bir fikir gelmedi. (Aklıma herhangi bir fikir gelmedi)

Hangi, (hiç)

Eyye

أَيَّة