21 Aralık 2016 Çarşamba

Halk








لِكُلِّ أُمَّةٍ أجَلٌ فَإذا جآءَ أَجَلُهُمْ لَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَ لَا يَسْتَقْدِمُونَ


“Her ümmet için takdir edilen bir zaman (ecel) var. Müddetleri gelince bir an geri kalamazlar ve öne de geçmezler”.   
Araf suresi 34. Ayet

Arapça’da (halk) kelimesinin karşılığı (شَعْب : şa’b)

Bu kelimenin türediği fiile bakınca 2 zıt anlamı bünyesinde taşıdığını görüyoruz:  (toplamak-dağıtmak)

Önce insanların bir araya gelmesiyle (halk)ın oluşması, sonra da yukarıda geçen ayet-i kerime gereği, Allah tarafından takdir edilen eceli gelince dağılıp yok olması…

Halk kelimesi, doğuşunu da ölümünü de kendi adında taşıyor zaten.




Topladı, düzeltti, meydana geldi, dağıttı, bozdu, yarıldı, öldü, bozuldu, ayırdı, dağıldı, birleştirdi, cem etti

Şeabe

شَعَبَ

Halk

Şa’b

شَعْب

Branş, şube

Şube

شُعْبَة






18 Kasım 2016 Cuma

Böyle




Arapça sık kullanılan kalıplardan biri:


Bu şekilde, böyle, böylece

Alâ hâza’n-nahv

عَلَى هَذَا النَّحْوِ





تَوَقَّفْ عَنِ النَّظَرِ إِلَيَّ عَلَى هَذَا النَّحْوِ


Tevakkaf ani’n-nazari ileyye alâ hâza’n-nahv


Bana bu şekilde (öyle) bakmayı kes !  (erkeğe hitaben)



Yapmayı kes, dur

Tevakkaf an

تَوَقَّفْ عَن

Bakmak

En-nazar

النَّظَرِ

Bana

İleyye

إِلَيَّ






تُمْسِكِينَ بِالضَّرْعِ عَلَى هَذَا النَّحْوِ


Tumsikîne bi’d-dar’i alâ hâza’n-nahv


Memeyi bu şekilde (böyle) tutarsın   (bayana hitaben)





..’yı tuttu

Emseke bi…

أَمْسَكَ بِ

Tutarsın (kadına hitaben)

Tumsikîne bi…

تُمْسِكِينَ بِ

Ed-dar’u

İnek veya koyun memesi

الضَّرْع








13 Kasım 2016 Pazar

İkisi de birbirinden beter !






Bu deyim, iki kişiyi kıyaslamak için kullanılır. İnsanlar o iki kişiden birisinin daha üstün olduğunu zannedebilir. Ama ikisi de olumsuz özelliklere sahiptir. İkisi de birbirinden beterdir.

 “Beter” kelimesi Farsça olup “daha kötü” anlamındadır.

Farsça:


Kötü

Bed

بد

Daha kötü

Beter

بتر

En kötü

Beterîn

بترين




Arapça’da “ikisi de birbirinden beter” anlamında şu atasözü kullanılıyor:



اَلْخَلُّ أَخُو الْخَرْدَلِ

El-hallu  ehu’l-hardel(i)

Kelimesi kelimesine çevirisi:
Sirke, hardalın kardeşidir

Mecazi anlamı: İkisi de birbirinden beter



Sirke

Hall

خَلٌّ

Erkek kardeş

Eh

أَخٌ

Hardal

Hardel

خَرْدَلٌ


Mısır lehçesindeki kullanımı:



اَلْإتْنَيْن أَوْسَخ مِنْ بَعْض

El-itneyn evsah min bağd

İkisi de birbirinden pis/kötü                                (argo)


Fasih arapçada:



اَلْإثنَيْنِ أَسْوَأُ مِنْ بَعْضهِمَا بَعْض

El-isneyn esve’u min bağdihima bağd

İkisi de birbirinden kötü



Hardal ve sirke kelimeleri, başka bir atasözünde de geçer:





فُلَانٌ لَا يَصْلُحُ لَا لِلْخَلِّ وَ لَا لِلْخَرْدَلِ

Fulânun lâ yasluhu lâ lil halli ve lâ lil hardeli

Falanca kişi hiçbir işe yaramaz







9 Kasım 2016 Çarşamba

Ehveni şer




"Ehveni şer"  aslen bir fıkıh terimidir. Doğru kullanımı (ehveni şerreyn) dir.

“Ortada iyi bir seçenek yoksa, iki kötüden hafif olanını, daha zararsızını seçmek” olarak tarif edebiliriz.

Bugün sonuçlanan Amerika başkanlık seçimleriyle ilgili bir videoda Hillary Clinton için bu ifade kullanılmıştı.


Amerikan halkı Trump’ı da, Clinton’u da beğenmiyor, ama Clinton’a kötünün iyisi gözüyle bakıyormuş.



إِنَّهَا أَخَفَّ الشَّرَّيْنِ

İnnehâ ehaffe’ş-şerreyn

O (Hillary Clinton) ehveni şer


(Ehvenu’ş-şerreyn), farklı tabirlerle (ehaffu’ş-şerreyn) (ehaffu’d-darareyn) olarak da kullanılıyor.



Ehveni şer

Ehvenu’ş-şerreyn

أَهْوَنُ الشَّرَّيْنِ

İki kötü şeyden, hafif olan

Ehaffu’ş-şerreyn

أخف الشَّرَّيْن

İki zararlı şeyden, hafif olanı

Ehaffu’d-darareyn

أَخَفُّ الضَّرَرَيْنِ

Daha kolay

Ehven

أهْوَنُ

Daha hafif

Ehaff

أَخَفُّ

İki kötü şey

Eş-şerreyn

اَلشَّرَّيْنِ

İki zarar

Ed-darareyn

اَلضَّرَرَيْنِ



Konu ile ilgili hazırladığım videoyu izleyin: