HYPERPOLYGLOT NEDİR?

Bu terim, “çok dil bilen” anlamına geliyor. Ama öyle bir iki dil değil, en az 6-7, hatta 50 dili konuşabilen insanlar bunlar.

Peki bu bir yetenek mi, doğuştan gelen bir özellik mi, yoksa çalışmayla elde edilen bir başarı mı?

Yapılan araştırmalar, daha çok erkeklerin polyglot olduklarını göstermiş.

Bu konuda bir kitap yazmak için çalışma yapan dilbilimci Michael Erard, yabancı dil öğrenme yeteneğinin limitlerini araştırmak istemiş. 

Dilbilimci Michael Erard'ın fotoğrafı:

Ve bir polyglot olan Alexander Arguelles’in dil öğrenmek için yaptığı çalışmayı bir gün boyunca videoya almış. (2009 yılı)

Bu video, bir polyglot olmak için gereken disiplin ve sistematik çabanın miktarı hakkında bilgi verecektir.

Videoyu kelimesi kelimesine çevirmedim. Bunu yerine size bir fikir vermesi açısından kabaca çeviriyorum. 

http://www.youtube.com/watch?v=Oudgdh6tl00

Alexander  videoda anlatıyor:

Her sabah kalkıp 2 sayfa Arapça yazı yazıyorum. Sonra 1 saat veya 1 saat 15 dakika kaseti olan bir hikaye kitabını okuyup dinliyorum. Sonra çift dilli (mesela İngilizce - Arapça dilinde yazılmış) bir kitap okuyorum. Bunu okumamı hızlandırmak için yapıyorum. Seçtiğim kitap ise klasik bir kitap (İbn Haldun’un bir eseri).

Bu çalışmamı bitirdikten sonra gene yazı alıştırmasına geçiyorum. Çalıştığım diğer diller olan Rusça ve Çince’den 2 sayfa yazı yazıyorum. İdeal olanı, her birinden günde 6 sayfa yazmak.

2 sayfa Çince  yazı yazıyorum sonra okumaya başlıyorum. Farsça 2 sayfa kitap okuyorum. 15 dakika bu hikayeyi okuyorum. Sonra 2 sayfa Rusça gramer kitabı okuyorum. Sonra tekrar 15 dakika Farsça hikaye okuyorum. Sonra bir şeyleri çevirmeye ya da (kompozisyon) yazmaya çalışıyorum.

Bitirdikten sonra, devam etmektense, bu noktada 15 dakika Türkçe gramer alıştırması (gözden geçirme veya çeviri) yapıyorum. Sonra gene tekrar 2 sayfa Arapça çalışıyorum. Tekrar 15 dakika Türkçe veya Swahili (Afrika dili) cümle alıştırması çalışıyorum. Sonra 2 sayfa Rusça yazı yazıyorum. Bunu bitirdikten sonra  15 - 20 dakika İrlanda dili (Galce) diyalog çalışıyorum. Sonra gene 2 sayfa yazı yazıyorum.

Okuma ve gramer yapısını dengede tutmaya çalıştım. 2 sayfa daha Arapça çalışmadan önce belki, Yunanca okumaya başlarım. Odyssee adlı hikayenin Yunanca versiyonunu sözlük yardımıyla okurum. Bilinmeyen kelimelerin anlamlarını altlarına yazarım. Böylece aynı hikayeyi başka zamanlarda da okurum. Sırada Farsça var. Bugünkü hedefim: yarım veya bir saat çalışmak.  O yüzden bunu (Yunancayı) belki 2 kere daha veya 2 parça daha okurum. 1 sayfa Arapça, 15 dakika yunanca, 1 sayfa Çince, 15 dakika Yunanca çalışırım. Bunu yaptıktan sonra, Ernest Bender isimli yazarın Hintçe gramer ve okuma kitabı ile Urduca (Pakistan dili) gramer ve okuma kitaplarını çalışırım. Cümle yapısı ve alıştırmaları mükemmel. Bazı gramer alıştırmalarını yaparım. İki kitabı yan yana tutarak çalışıyorum. Böylece Hintçe ve Urduca arasındaki farkları görüyorum. Bu çok ilginç ve detaylı. Buna yarım saat harcıyorum.

Sonra bunları bırakıp, 2 sayfa daha yazı yazıyorum. İdeal durumda bu çalışma tarzını bütün gün devam ettiririm. Evlenmeden önce, günde 12-16 saat kadar çalışırdım.

Eğer sabah 3'te kalktıysam, bu saydığım çalışmaları yapıp, 7 de koşuya çıktığımda audio-book dinlerim.(dillerle ilgili kitapların ses mp3 lerini). Döndükten sonra bilgisayarda öğrencilerle interaktif çalışma yaparım. Aralarda gene 2 sayfa yazı çalışırım. Yapmam gerekenleri bitirip, çocuklarımla vakit geçirir akşam yemeği pişiririm. Evden dışarı çıkarsak, bu Hollandaca (Felemenkçe) romanı yanıma alırım. Karım araba kullanırken okurum.

Yaptığım çalışmaların kayıtlarını tutuyorum günlükler halinde. (Kasım 1999 tarihinde … gününde 2 sayfa Korece okumuşum, .. saat … dilini çalışmışım…) gibi.

*********************************************

Videonun sonunda Dr. Erard’ın kitabı hakkında daha fazla şey öğrenmek isterseniz deyip bir link veriliyor. Linki tıkladığımızda aşağıdaki siteye ulaşıyoruz.

http://www.babelnomore.com/

Dr. Erard projesini tamamlamış ve araştırmalarını “Babel No More” adlı bir kitap haline getirmiş. Türkçeye çevrilmediğini zannediyorum. Keşke çevrilse.

Kitabın içinden birkaç sayfayı görmek için linki tıklayın. Açılan sayfadaki kitap resmini tıklayın

http://www.amazon.com/Babel-No-More-Extraordinary-Language/dp/1451628269/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1366061359&sr=8-1&keywords=babel+no+more

Konu ile alakalı İngilizce makale:

http://www.nytimes.com/2012/01/22/books/review/babel-no-more-the-search-for-the-worlds-most-extraordinary-language-learners-by-michael-erard-book-review.html?pagewanted=all&_r=0

Dr. Erard’ın sayfası:

http://www.michaelerard.com/

Kitabın yazarı ile yapılan röportajın linki:

http://kboo.fm/node/33425

Alexander’in kendi hayatını anlattığı röportaj:

(Röportajın başlığı: 50 dil konuşabilirim)

http://www.guardian.co.uk/lifeandstyle/2012/mar/16/i-speak-50-languages-experience

Alexander’ın çalışma tarzının analizini yaparsam:

1. Öğrendiklerini unutmamak için düzenli olarak her gün çalışıyor.

2. Bu şekilde, öğrendikleri pekişmiş oluyor, unutulan kelime ve gramer yapısı minimumda kalıyor.

3. Sadece gramer çalışmakla kalmıyor, hem dinleme hem yazma alıştırması yapıyor.

4. Bir dilde çalıştıktan sonra başka bir dile geçmek, beynin dinlenmesini sağlıyor.

5. Beynin dil öğrenme ile ilgili bölgesi sürekli aktif olduğu için, yeni kelimelerin vs. öğrenilmesi ve hatırlanması daha kolay oluyor.

6. Birbirine benzer dilleri, karşılaştırma yaparak aynı anda çalışması (Hintçe ve Urduca) o dillerin daha çabuk öğrenilmesini sağlıyor.

7. Sadece yarım sayfa ödev yapınca bile oflayıp puflayan öğrencilerin, Alexander’in her gün kaç sayfa yazı yazdığına dikkat etmelerini isterim:) Yazı yazmak, bu işin olmazsa olmazı arasında.

8. Öğrendiği dillerle ilgili ses kayıtlarını dinlerken onları mutlaka yüksek sesle tekrar ediyor (Bu yönteme shadowing: gölgeleme deniyor)