29 Ocak 2014 Çarşamba

ARAPÇA’DA RENKLER






Renk

Levn

لَوْن

Renkler

Elvân

أَلْوَان


Arapça’da (kırmızı, beyaz, siyah, yeşil, sarı, mavi) kullanım açısından birbirine benzeyen renklerdir. Dişi kelimeler ve eril kelimeler için farklı 2 şekil vardır.



RENK

Eril kelimelerle kullanılır

Dişil kelimelerle kullanılır

Beyaz, ak

أَبْيَضُ ebyad

بَيْضَاءُ beydâ

Siyah, kara

أَسْوَدُ esved

سَوْدَاءُ sevdâ

Kırmızı, al

أَحْمَرُ ahmar

حَمْرَاءُ hamrâ

Mavi

أَزْرَقُ ezrak

زَرْقَاءُ zerkâ

Yeşil

أَخْضَرُ ahdar

خَضْرَاءُ hadrâ

Sarı

أَصْفَرُ asfar

صَفْرَاءُ safrâ



1. Genellikle sonunda (ـة  kapalı te) bulunmayan kelimeler eril sayılır. Sarı sütundaki renkleri, bu tarz kelimelerle kullanabiliriz.

Örn:

Kırmızı bir kalem

Kalem ahmar

قَلَمٌ  أَحْمَرُ



2. Genellikle sonunda (ـة  kapalı te) bulunan kelimeler dişil sayılır. Pembe sütundaki renkleri, bu tarz kelimelerle kullanabiliriz.

Örn:

Kırmızı bir çanta

Hakîbe hamrâ

حَقِيبَـة  حَمْرَاءُ



Üstte saydığım renkler dışında başka renkler de var. Bunlar, bazı varlıkların isimlerinden türetilmiştir. Bu isimlerin sonlarına şeddeli bir y harfi eklenerek türetilirler. Bu halleriyle, eril isimlerle kullanılırlar. Dişil isimlerle kullanmak için sonlarına ( ــة kapalı te) eklenir.


1. PEMBE

Gül

Verd

وَرْد

Pembe     (Eril kelimelerle kullanılır)

Verdiyy

وَرْدِيّ

Pembe     (Dişil kelimelerle kullanılır)

Verdiyye

وَرْدِيَّة


2. TURUNCU

Portakal

Burtukâl

بُرْتُـقَال

Turuncu    (Eril kelimelerle kullanılır)

Burtukâliyy

بُرْتُـقَاليّ

Turuncu    (Dişil kelimelerle kullanılır)

Burtukâliyye

بُرْتُـقَاليَّة


3. LACİVERT

(Göze çekilen) sürme

Kuhl

كُحْل

Lacivert    (Eril kelimelerle kullanılır)

Kuhliyy

كُحْلِيّ

Lacivert   (Dişil kelimelerle kullanılır)

Kuhliyye

كُحْلِيَّة


4. GRİ

Kül

Ramâd

رَمَاد

Kül rengi, gri    (Eril kelimelerle kullanılır)

Ramâdiyy

رَمَادِيّ

Kül rengi, gri       (Dişil kelimelerle kullanılır)

Ramâdiyye

رَمَادِيَّة


5. MOR

Menekşe

Benefsec

بَنَـفْسَج

Menekşe rengi, mor (Eril kelimelerle kullanılır)

Benefseciyy

بَنَـفْسَجِيّ

Menekşe rengi, mor (Dişil kelimelerle kullanılır)

Benefseciyye

بَنَـفْسَجِيَّة


6. KAHVERENGİ

Kahve

Bunn

بُـنّ

Kahverengi  (Eril kelimelerle kullanılır)

Bunniyy

بُـنِّيّ

Kahverengi  (Dişil kelimelerle kullanılır)

Bunniyye

بُـنِّـيَّة


7. KAHVERENGİ

Kahve

Kahve

قَهْوَة

Kahverengi  (Eril kelimelerle kullanılır)

Kahvâiyy

قَـهْوَائِيّ

Kahverengi  (Dişil kelimelerle kullanılır)

Kahvâiyye

قَـهْوَائِيَّة


8. ELA

Bal

Asel

عَسَل

Bal rengi, elâ  (Eril kelimelerle kullanılır)

Aseliyy

عَسَلِيّ

Bal rengi, elâ  (Dişil kelimelerle kullanılır)

Aseliyye

عَسَلِيَّة


9. EFLATUN  / MOR

Erguvan

Ercuvân

أَرْجُوَان

Eflatun  (Eril kelimelerle kullanılır)

Ercuvâniyy

أَرْجُوَانِيّ

Eflatun  (Dişil kelimelerle kullanılır)

Ercuvâniyye

أَرْجُوَانِـيَّة


10. DORE

Altın

Zeheb

ذَهَب

Altın rengi, dore  (Eril kelimelerle kullanılır)

Zehebiyy

ذَهَبِـيّ

Altın rengi, dore  (Dişil kelimelerle kullanılır)

Zehebiyye

ذَهَبِـيَّة


11. LAME

Gümüş

Fidda

فِضّة

Gümüş rengi, lame  (Eril kelimelerle kullanılır)

Fiddiyy

فِضِّيّ

Gümüş rengi, lame  (Dişil kelimelerle kullanılır)

Fiddiyye

فِضِّيَّة


12. KURŞUNİ / BOZ

Kurşun

Rasâs

رَصَاص

Kurşuni, boz  (Eril kelimelerle kullanılır)

Rasâsiyy

رَصَاصِيّ

Kurşuni, boz  (Dişil kelimelerle kullanılır)

Rasâsiyye

رَصَاصِيَّة


13. KESTANE RENGİ

Kestane

Kestenâ

كَسْتَنَاء

Kestane rengi  (Eril kelimelerle kullanılır)

Kestenâiyy

كَسْتَنَائِيّ

Kestane rengi  (Dişil kelimelerle kullanılır)

Kestenâiyye

كَسْتَنَائِـيَّة


Okunuşu farklı:

14. KESTANE RENGİ

Kestane

Kestâne

كَسْتَانَة

Kestane rengi  (Eril kelimelerle kullanılır)

Kestâniyy

كَسْتَـانِيّ

Kestane rengi  (Dişil kelimelerle kullanılır)

Kestâniyye

كَسْتَـانِيَّة


15. PEMBE

Karanfil

Kurunful

قُـرُنْفُـل

Pembe  (Eril kelimelerle kullanılır)

Kurunfuliyy

قُـرُنْفُـلِيّ

Pembe (Dişil kelimelerle kullanılır)

Kurunfuliyye

قُـرُنْفُـلِيَّة


16. ZEYTUNİ

Zeytin

Zeytûn

زَيْـتُون

Zeytuni yeşil (Eril kelimelerle kullanılır)

Zeytûniyy

زَيْـتُونِيّ

Zeytuni yeşil (Dişil kelimelerle kullanılır)

Zeytûniyye

زَيْـتُونِـيَّة


17. TOPRAK RENGİ, HAKİ

Toprak

Turâb

تُرَاب

Toprak rengi, haki     (Eril kelimelerle kullanılır)

Turâbiyy

تُرَابِـيّ

Toprak rengi, haki    (Dişil kelimelerle kullanılır)

Turâbiyye

تُرَابِـيَّة


18. DUMAN RENGİ - FÜME

Duman

Duhân

دُخَان

Duman rengi, füme   (Eril kelimelerle kullanılır)

Duhâniyy

دُخَانِـيّ

Duman rengi, füme   (Dişil kelimelerle kullanılır)

Duhâniyye

دُخَانِـيَّة


19. FİLDİŞİ RENGİ

Fildişi

Âc

عَاج

Fildişi rengi   (Eril kelimelerle kullanılır)

Âciyy

عَاجِيّ

Fildişi rengi   (Dişil kelimelerle kullanılır)

Âciyye

عَاجِيَّة


20. NEFTÎ /PETROL RENGİ

Neft, petrol

Neft

نَـفْط

Nefti, petrol mavisi   (Eril kelimelerle kullanılır)

Neftiyy

نَـفْطِيّ

Nefti, petrol mavisi   (Dişil kelimelerle kullanılır)

Neftiyye

نَـفْطِيَّة


21. TUĞLA KIRMIZISI

Tuğla

Tûb

طُوب

Tuğla kırmızısı  (Eril kelimelerle kullanılır)

Tûbiyy

طُوبِيّ

Tuğla kırmızısı  (Dişil kelimelerle kullanılır)

Tûbiyye

طُوبِـيَّة




RENKLERLE İLGİLİ İFADELER:



Bembeyaz  (eril)

Ebyâd nâsiğ

أَبْيَضُ نَاصِع

Bembeyaz  (dişil)

Beydâ nâsia

بَـيْضاءُ  نَاصِعة

Bembeyaz  (dişil)

Nâsiatu’l-beyâd

نَاصِعة الْبَيَاض

Kapkara, simsiyah (eril)

Esved hâlik

أَسْوَدُ  حَالِك

Kapkara, simsiyah (eril)

Esved kâtim

أَسْوَدُ قَاتِم

Kapkara, simsiyah (dişil)

Sevdâ kâtime

سَوْدَاء  قَاتِمَة

Kapkara, simsiyah (dişil)

Nâsiatu’s-sevâd

نَاصِعَةُ  السَّوَاد

Pastel

Bâstel

بَاسْتَـل

Açık renk

Levn fâtih

لَوْن  فَـاتِح

Alaca, beyazlı siyahlı (eril)

Eblak

أَبْـلَق

Alaca, beyazlı siyahlı (dişil)

Belkâ

بَلْقَاء

Benekli, çilli (eril)

Erkat

أَرْقَط

Benekli, çilli (dişil)

Raktâ

رَقْطَاء

Benekli, noktalı (eril)

Munakkat

مُنَقَّـط

Bej

Bîc

بِيج

Beyazımsı

Mubyad

مُبْيَض

Boz, kırlaşmış (eril)

Eşheb

أَشْهَب

Çivit rengi (eril)

Nîlîyy

نِيلِيّ

Çizgili (eril)

Muhattat

مُخَطَّط

Çizgili (çubuklu) (eril)

Mukallem

مُقلَّم

Eflatun

Ûdiyy

عُودِيّ

Gök mavisi

Semâviyy

سَمَاوِيّ

Kahvemsi

Musmerr

مُسْمَرّ

Kıpkırmızı

Ahmar kân

أَحْمَر قَان

Kırmızı  (eril)

Kırmıziyy

قِـرْمِزِيّ

Kırmızımsı

Muhmerr

مُحْمَرّ

Kırmızımsı, kızarmış, kırmızı

Muhammer

مُحَمَّر

Kızıl

Ahmar zâh

أَحْمَرُ زَاه

Esmer (eril)

Esmer

أَسْمَرُ

Esmer (dişil)

Semrâ

سَمْرَاءُ

Kızıl

Kırmızı hafîf

قِرْمِزِي خَفِيف

Sarışın, kumral (eril)

Aşkar

أَشْقَرُ

Sarışın, kumral (dişil)

Şakrâ

شَقْرَاءُ

Buğday tenli (eril)

Kamhiyy

قَـمْحِيّ

Lacivert (eril)

Lâzeverdiyy

لَازَوَرْدِيّ

Masmavi, koyu mavi (eril)

Ezrak gâmik

أَزْرَق غَامِق

Mavimsi

Muzrak

مُزْرَق

Pembe

Ahmar verdiyy

أَحْمَرُ وَرْدِيّ

Sapsarı

Asfar fâkiğ

أَصْفَرُ فَـاقِع

Sarımsı

Musfarr

مُصْفَرّ

Siyahımsı

Musvedd

مُسْوَدّ

Turkuaz

Tîrkuvâz

تِيرْكُوَاز

Yeşilimsi

Muhdarr

مُخْضَرّ

Yemyeşil

Ahdar nâdir

أَخْضَرُ نَاضِر

Solmaz renk

Levn sâbit

لَوْن ثَابِت



RENKLERLE KULLANILAN NİTELEMELER:




Dişil

Eril

Koyu

دَاكِنَة dâkine   

دَاكِن dâkin

Koyu

غَامِقَة gâmika

غَامِق gâmik

Koyu

قَـاتِمَة kâtime

قَـاتِم kâtim

Kapalı renk

مُعْتِمَة  muğtime

مُعْتِم muğtim

Açık

فَاتِحَة fâtiha

فَـاتِح fâtih

Açık, canlı, parlak

فَـاقِعَة fâkiğa

فَـاقِع fâkiğ

Parlak

سَاطِعَة sâtia

سَاطِع sâtiğ

Soluk

شَاحِبَة şâhibe

شَاحِب şâhib

Soluk

بَاهِتَة bâhite

بَاهِت bâhit



İngilizce’den geçen mov, tifani, pink için aşağıdaki linki  tıklayın:


Kırmızının tüm tonları için bakınız:











     

2 yorum: