25 Ağustos 2013 Pazar

İSMİ MENSUB - UYRUK BİLDİREN İSİMLERİN ÇEKİMLERİ





İçinde yaşadığımız ülkenin bir ismi vardır: Türkiye
Bir de bu ülkenin vatandaşlarını ifade eden isim: Türk

Uyruk bildiren bu tarz isimler, Arapçada ismi mensub الاسم المنسوب   olarak adlandırılır.


Aşağıdaki tabloyu inceleyin:


ÜLKE İSMİ

UYRUK (MİLLİYET) İSMİ

Türkiye

Türk

Fransa

Fransız

İngiltere

İngiliz

Amerika

Amerikan, Amerikalı

Rusya

Rus


İşte, bugünkü dersimizde, birkaç uyruk ismi vereceğim.

Bizim dilimizde, bu tarz bir kelimeyi kullanırken dişi- eril ayırmayız. Ama Arapçada kadın için farklı, erkek için farklı kelime kullanılır.

Cinsiyete ve kişi sayısına göre kelime sonlarına şu ekler gelir:




1 kişi

2 kişi

3 veya daha fazlası

ERKEK

-yyun

-yyâni

-yyûne

KADIN

-yyetun

-yyetâni

-yyâtun







1 kişi

2 kişi

3 veya daha fazlası

ERKEK

يٌّ

ـيَّانِ

ـيُّونَ

KADIN

ـيَّةٌ

ـيَّـتَانِ

ـيَّاتٌ




ÖRNEKLER:



KUVEYT:

كُوَيْتِيٌّ

Kuveytiyyun
Kuveytli bir erkek

كُوَيْتِـيَّانِ

Kuveytiyyâni
Kuveytli iki erkek

كُوَيْتِـيُّونَ

Kuveytiyyûne
Kuveytliler (erkek)

كُوَيْتِـيَّةٌ
Kuveytiyyetun
Kuveytli bir kadın

كُوَيْتِـيَّـتَانِ
Kuveytiyyetâni
Kuveytli iki kadın

كُوَيْـتِيَّاتٌ
Kuveytiyyâtun
Kuveytliler (kadın)



İNGİLTERE:

اِنْكِلِيزِيٌّ

İngilîziyyun
İngiliz bir erkek

اِنْكِلِيزِيَّانِ

İngilîziyyâni
İngiliz iki erkek

اِنْكِلِيزِيُّونَ

İngilîziyyûne
İngilizler (erkek)

اِنْكِلِيزِيَّةٌ

İngilîziyyetun
İngiliz bir kadın

اِنْكِلِيزِيَّـتَانِ

İngilîziyyetâni
İngiliz iki kadın

اِنْكِلِيزِيَّاتٌ

İngilîziyyâtun
İngilizler (kadın)



MISIR:

مِصْرِيٌّ

Mısriyyun
Mısırlı bir erkek

مِصْرِيَّانِ

Mısriyyâni
Mısırlı iki erkek

مِصْرِيُّونَ

Mısriyyûne
Mısırlılar (erkek)

مِصْرِيَّةٌ

Mısriyyetun
Mısırlı bir kadın

مِصْرِيَّـتَانِ

Mısriyyetâni
Mısırlı iki kadın

مِصْرِيَّاتٌ

Mısriyyâtun
Mısırlılar (kadın)



AMERİKA:

اَمْرِيكِيٌّ

Amrîkiyyun
Amerikalı bir erkek

اَمْرِيكِيَّانِ

Amrîkiyyâni
Amerikalı iki erkek

اَمْرِيكِيُّونَ

Amrîkiyyûne
Amerikalılar (erkek)

اَمْرِيكِيَّةٌ

Amrîkiyyetun
Amerikalı bir kadın

اَمْرِيكِيَّـتَانِ

Amrîkiyyetâni
Amerikalı iki kadın

اَمْرِيكِيَّاتٌ

Amrîkiyyâtun
Amerikalılar (kadın)



RUSYA:

رُوسِيٌّ

Rûsiyyun
Rus bir erkek

رُوسِيَّانِ

Rûsiyyâni
Rus iki erkek

رُوسِيُّونَ

Rûsiyyûne
Ruslar (erkek)

رُوسِيَّةٌ

Rûsiyyetun
Rus bir kadın

رُوسِيَّـتَانِ

Rûsiyyetâni
Rus iki kadın

رُوسِيَّاتٌ

Rûsiyyâtun
Ruslar (kadın)






Hiç yorum yok:

Yorum Gönder