24 Mart 2012 Cumartesi

" Kur'ân-ı Kerîm'de geçen fiiller 1: عبد "


KUR’ÂN- KERÎM’DE GEÇEN FİİLLER: 1


عَبَدَ   (Abede ) Kulluk etti, taptı, tapındı fiili

İçindekiler:

1. Fiilin olumlu mazi  çekimi
2. Fiilin olumsuz mazi çekimi
3. Fiilin olumlu muzari  çekimi
4. Fiilin olumsuz muzari  çekimi
5. Fiilin cahd-ı mutlak çekimi
6. Fiilin cahd-ı mustagrak çekimi
7. Fiilin olumlu yakın gelecek zaman  çekimi
8. Fiilin olumsuz gelecek zaman  çekimi
9. Fiilin emr-i hâzır  çekimi
10. Fiilin emr-i gâib  çekimi
11. Fiilin nehy-i hâzır  çekimi
12. Fiilin nehy-i gâib  çekimi
13. Fiilin ism-i fâil  çekimi
14. Fiilin ism-i meful  çekimi
15. Bu fiilden türeyen bazı kelimeler






TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin olumlu mazi çekimi :





 هُمْ عَبَدُوا 3
(Hum abedû)
 
Onlar taptılar (erkek)

 هُمَا عَبَدَا 2
(Humâ abedâ)

O ikisi taptı (erkek)

هُوَ عَبَدَ 1
(Huve abede)

O taptı  (erkek)


Gâib
(erkek)

هُنَّ عَبَدْنَ 6
(Hunne abedne)

Onlar taptılar (bayan)

هُمَا عَبَدَتَا 5
(Humâ abedetâ)

O ikisi taptı  (bayan)

هِيَ عَبَدَتْ 4
(Hiye abedet)

O taptı (bayan)


Gâibe
(bayan)

أَنْتُمْ عَبَدْتُمْ 9
(Entum abedtum)

Siz taptınız (erkek)

أَنْتُمَا عَبَدْتُمَا 8
(Entumâ  abedtumâ)

Siz ikiniz taptınız  (erkek)

أَنْتَ عَبَدْتَ 7
(Ente abedte)

Sen taptın (erkek)


Muhatab (erkek)

أَنْتُنَّ عَبَدْتُنَّ 12
(Entunne abedtunne)

Siz taptınız (bayan)

أَنْتُمَا عَبَدْتُمَا 11
(Entumâ abedtumâ) 

Siz ikiniz taptınız (bayan)

أَنْتِ عَبَدْتِ 10
(Enti abedti)

Sen taptın (bayan)


Muhataba (bayan)

نَحْنُ عَبَدْنَا 15
(Nahnu abednâ)

Biz  taptık

نَحْنُ عَبَدْنَا 14
(Nahnu abednâ)

Biz ikimiz taptık

أَنَا عَبَدْتُ 13
(Ene abedtu)

Ben taptım

Nefsi mütekellim

(cinsiyet farkı yok)

 

TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin olumsuz mazi çekimi :





 هُمْ  مَا عَبَدُوا 3
(Hum mâ abedû)
 
Onlar tapmadılar (erkek)

 هُمَا مَا عَبَدَا 2
(Humâ mâ abedâ)

O ikisi tapmadı (erkek)

هُوَ مَا عَبَدَ 1
(Huve mâ abede)

O tapmadı (erkek)


Gâib
(erkek)

هُنَّ مَا عَبَدْنَ 6
(Hunne mâ abedne)

Onlar tapmadılar (bayan)

هُمَا مَا عَبَدَتَا 5
(Humâ mâ abedetâ)

O ikisi tapmadı  (bayan)

هِيَ مَا عَبَدَتْ 4
(Hiye mâ abedet)

O tapmadı (bayan)


Gâibe
(bayan)

أَنْتُمْ مَا عَبَدْتُمْ 9
(Entum mâ abedtum)

Siz tapmadınız (erkek)

أَنْتُمَا  مَا عَبَدْتُمَا 8
(Entumâ  mâ abedtumâ)

Siz ikiniz tapmadınız  (erkek)

أَنْتَ  مَا عَبَدْتَ 7
(Ente mâ abedte)

Sen tapmadın (erkek)


Muhatab (erkek)

أَنْتُنَّ مَا عَبَدْتُنَّ 12
(Entunne mâ abedtunne)

Siz tapmadınız (bayan)

أَنْتُمَا مَا عَبَدْتُمَا 11
(Entumâ mâ abedtumâ) 

Siz ikiniz tapmadınız (bayan)

أَنْتِ  مَا عَبَدْتِ 10
(Enti mâ abedti)

Sen tapmadın (bayan)


Muhataba (bayan)

نَحْنُ مَا عَبَدْنَا 15
(Nahnu mâ abednâ)

Biz  tapmadık

نَحْنُ  مَا عَبَدْنَا 14
(Nahnu mâ abednâ)

Biz ikimiz tapmadık

أَنَا  مَا عَبَدْتُ 13
(Ene mâ abedtu)

Ben tapmadım

Nefsi mütekellim

(cinsiyet farkı yok)




 TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin olumlu muzari çekimi :


 هُمْ يَعْبُدُونَ 3
(Hum yağbudûne)
 
Onlar tapıyorlar, taparlar (erkek)

 هُمَا يَعْبُدَانِ 2
(Humâ yağbudâni)

O ikisi tapıyor, tapar
(erkek)

هُوَ يَعْبُدُ 1
(Huve yağbudu)

O tapıyor, tapar  (erkek)


Gâib
(erkek)

هُنَّ يَعْبُدْنَ 6
(Hunne yağbudne)

Onlar tapıyorlar, taparlar (bayan)

هُمَا تَعْبُدَانِ 5
(Humâ tağbudâni)

O ikisi tapıyor,
tapar  (bayan)

هِيَ تَعْبُدُ 4
(Hiye tağbudu)

O tapıyor,
tapar (bayan)


Gâibe
(bayan)

أَنْتُمْ تَعْبُدُونَ 9
(Entum tağbudûne)

Siz tapıyorsunuz, taparsınız (erkek)

أَنْتُمَا تَعْبُدَانِ 8
(Entumâ  tağbudâni)

Siz ikiniz tapıyorsunuz, taparsınız (erkek)

أَنْتَ تَعْبُدُ 7
(Ente tağbudu)

Sen tapıyorsun, taparsın (erkek)


Muhatab (erkek)

أَنْتُنَّ تَعْبُدْنَ 12
(Entunne tağbudne)

Siz tapıyorsunuz, taparsınız (bayan)

أَنْتُمَا تَعْبُدَانِ 11
(Entumâ tağbudâni)

Siz ikiniz tapıyorsunuz, taparsınız (bayan)

أَنْتِ تَعْبُدِينَ 10
(Enti tağbudîne)

Sen tapıyorsun, taparsın (bayan)


Muhataba (bayan)

نَحْنُ نَعْبُدُ 15
(Nahnu nağbudu)

Biz  tapıyoruz,
taparız

نَحْنُ نَعْبُدُ 14
(Nahnu nağbudu)

Biz ikimiz tapıyoruz,
 taparız

أَنَا أَعْبُدُ 13
(Ene ağbudu)

Ben tapıyorum, taparım

Nefsi mütekellim

(cinsiyet farkı yok)


Fatiha suresinde  geçen şekli , üstteki  15 numaralı çekimdir.

“    إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّكَ نَسْتَعِين   ” (İyyâke nağbudu ve iyyâke nesteîn)

Sade sana ederiz kulluğu, ibadeti ve sade senden dileriz avni, inayeti yarab!  (Elmalılı Hamdi Yazır’ın meali)


TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin olumsuz muzari çekimi :



 هُمْ لَا يَعْبُدُونَ 3
(Hum  lâ  yağbudûne)
 
Onlar tapmıyorlar, tapmazlar (erkek)

 هُمَا لَا يَعْبُدَانِ 2
(Humâ lâ yağbudâni)

O ikisi tapmıyor,
tapmaz (erkek)

هُوَ لَا يَعْبُدُ 1
(Huve lâ yağbudu)

O tapmıyor,
tapmaz  (erkek)


Gâib
(erkek)

هُنَّ لَا يَعْبُدْنَ 6
(Hunne  lâ yağbudne)

Onlar tapmıyorlar, tapmazlar (bayan)

هُمَا لَا تَعْبُدَانِ 5
(Humâ lâ tağbudâni)

O ikisi tapmıyor,
 tapmaz  (bayan)

هِيَ لَا تَعْبُدُ 4
(Hiye lâ tağbudu)

O tapmıyor,
tapmaz (bayan)


Gâibe
(bayan)

أَنْتُمْ لَا تَعْبُدُونَ 9
(Entum  lâ tağbudûne)

Siz tapmıyorsunuz, tapmazsınız (erkek)

أَنْتُمَا  لَا تَعْبُدَانِ 8
(Entumâ  lâ tağbudâni)

Siz ikiniz tapmıyorsunuz, tapmazsınız  (erkek)

أَنْتَ لَا تَعْبُدُ 7
(Ente lâ tağbudu)

Sen tapmıyorsun, tapmazsın (erkek)


Muhatab (erkek)

أَنْتُنَّ لَا تَعْبُدْنَ 12
(Entunne lâ tağbudne)

Siz tapmıyorsunuz, tapmazsınız (bayan)

أَنْتُمَا لَا تَعْبُدَانِ 11
(Entumâ lâ tağbudâni)

Siz ikiniz tapmıyorsunuz, tapmazsınız  (bayan)

أَنْتِ لَا تَعْبُدِينَ 10
(Enti  lâ tağbudîne)

Sen tapmıyorsun, tapmazsın (bayan)


Muhataba (bayan)

نَحْنُ لَا نَعْبُدُ 15
(Nahnu  lâ nağbudu)

Biz  tapmıyoruz, tapmayız

نَحْنُ لَا نَعْبُدُ 14
(Nahnu  lâ nağbudu)

Biz ikimiz tapmıyoruz, tapmayız

أَنَا لَا أَعْبُدُ 13
(Ene  lâ ağbudu)

Ben tapmıyorum, tapmam

Nefsi mütekellim

(cinsiyet farkı yok)


Kâfirûn Suresi’nde geçen şekli, üstteki 13 numaralı çekimdir.

قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ . لَا أَعْبُدُ مَا تَعْبُدُونَ   ” (Kul: Yâ eyyuhal kâfirûne. Lâ ağbudu mâ tağbudûne)

De ki: Ey kafirler. Sizin taptıklarınıza ben tapmam. (Elmalılı Hamdi Yazır’ın meali)


TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin cahd-ı mutlak  çekimi :



 هُمْ لَمْ يَعْبُدُوا 3
(Hum lem yağbudû)
 
Onlar tapmadılar (erkek)

 هُمَا لَمْ يَعْبُدَا2
(Humâ lem yağbudâ)

O ikisi tapmadı  (erkek)

هُوَ لَمْ يَعْبُدْ 1
(Huve lem yağbud)

O tapmadı  (erkek)


Gâib
(erkek)

هُنَّ لَمْ يَعْبُدْنَ 6
(Hunne lem yağbudne)

Onlar tapmadılar (bayan)

هُمَا لَمْ تَعْبُدَا 5
(Humâ lem tağbudâ)

O ikisi tapmadı (bayan)

هِيَ لَمْ تَعْبُدْ 4
(Hiye lem tağbud)

O tapmadı (bayan)


Gâibe
(bayan)

أَنْتُمْ لَمْ تَعْبُدُوا 9
(Entum lem tağbudû)

Siz tapmadınız (erkek)

أَنْتُمَا لَمْ تَعْبُدَا 8
(Entumâ  lem tağbudâ)

Siz ikiniz tapmadınız (erkek)

أَنْتَ لَمْ تَعْبُدْ 7
(Ente lem tağbud)

Sen tapmadın (erkek)


Muhatab (erkek)

أَنْتُنَّ لَمْ تَعْبُدْنَ 12
(Entunne lem tağbudne)

Siz tapmadınız (bayan)

أَنْتُمَا لَمْ تَعْبُدَا 11
(Entumâ lem tağbudâ)

Siz ikiniz tapmadınız (bayan)

أَنْتِ لَمْ تَعْبُدِي 10
(Enti lem tağbudî)

Sen tapmadın (bayan)


Muhataba (bayan)

نَحْنُ لَمْ نَعْبُدْ 15
(Nahnu lem nağbud)

Biz  tapmadık

نَحْنُ لَمْ نَعْبُدْ 14
(Nahnu lem nağbud)

Biz ikimiz tapmadık

أَنَا لَمْ أَعْبُدْ 13
(Ene lem ağbud)

Ben tapmadım

Nefsi mütekellim

(cinsiyet farkı yok)


  
  

TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin cahd-ı mustagrak çekimi :



 هُمْ لَمَّا يَعْبُدُوا 3
(Hum lemmâ yağbudû)
 
Onlar henüz tapmadılar
 (erkek)

 هُمَا لَمَّا يَعْبُدَا2
(Humâ lemmâ yağbudâ)

O ikisi henüz tapmadı  
(erkek)

هُوَ لَمَّا يَعْبُدْ 1
(Huve lemmâ yağbud)

O henüz tapmadı  (erkek)


Gâib
(erkek)

هُنَّ لَمَّا يَعْبُدْنَ 6
(Hunne lemmâ yağbudne)

Onlar henüz tapmadılar (bayan)

هُمَا لَمَّا تَعْبُدَا 5
(Humâ lemmâ tağbudâ)

O ikisi henüz tapmadı
 (bayan)

هِيَ لَمَّا تَعْبُدْ 4
(Hiye lemmâ tağbud)

O henüz tapmadı
 (bayan)


Gâibe
(bayan)

أَنْتُمْ لَمَّا تَعْبُدُوا 9
(Entum lemmâ tağbudû)

Siz henüz tapmadınız
(erkek)

أَنْتُمَا لَمَّا تَعْبُدَا 8
(Entumâ  lemmâ tağbudâ)

Siz ikiniz henüz tapmadınız (erkek)

أَنْتَ لَمَّا تَعْبُدْ 7
(Ente lemmâ tağbud)

Sen henüz tapmadın (erkek)


Muhatab (erkek)

أَنْتُنَّ لَمَّا تَعْبُدْنَ 12
(Entunne lemmâ tağbudne)

Siz henüz tapmadınız
(bayan)

أَنْتُمَا لَمَّا تَعْبُدَا 11
(Entumâ lemmâ tağbudâ)

Siz ikiniz henüz tapmadınız (bayan)

أَنْتِ لَمَّا تَعْبُدِي 10
(Enti lemmâ tağbudî)

Sen henüz tapmadın (bayan)


Muhataba (bayan)

نَحْنُ لَمَّا نَعْبُدْ 15
(Nahnu lemmâ nağbud)

Biz  henüz tapmadık

نَحْنُ لَمَّا نَعْبُدْ 14
(Nahnu lemmâ nağbud)

Biz ikimiz henüz tapmadık

أَنَا لَمَّا أَعْبُدْ 13
(Ene lemmâ ağbud)

Ben henüz tapmadım

Nefsi mütekellim

(cinsiyet farkı yok)



  
 TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin yakın gelecek zaman olumlu çekimi :




 هُمْ سَيَعْبُدُونَ 3
(Hum seyağbudûne)
 
Onlar tapacaklar (erkek)

 هُمَا سَيَعْبُدَانِ 2
(Humâ seyağbudâni)

O ikisi tapacak (erkek)

هُوَ سَيَعْبُدُ 1
(Huve seyağbudu)

O tapacak (erkek)


Gâib
(erkek)

هُنَّ سَيَعْبُدْنَ 6
(Hunne seyağbudne)

Onlar tapacaklar (bayan)

هُمَا سَتَعْبُدَانِ 5
(Humâ setağbudâni)

O ikisi tapacak (bayan)

هِيَ سَتَعْبُدُ 4
(Hiye setağbudu)

O tapacak (bayan)


Gâibe
(bayan)

أَنْتُمْ سَتَعْبُدُونَ 9
(Entum setağbudûne)

Siz tapacaksınız (erkek)

أَنْتُمَا سَتَعْبُدَانِ 8
(Entumâ  setağbudâni)

Siz ikiniz tapacaksınız (erkek)

أَنْتَ سَتَعْبُدُ 7
(Ente setağbudu)

Sen tapacaksın (erkek)


Muhatab (erkek)

أَنْتُنَّ سَتَعْبُدْنَ 12
(Entunne setağbudne)

Siz tapacaksınız (bayan)

أَنْتُمَا سَتَعْبُدَانِ 11
(Entumâ setağbudâni)

Siz ikiniz tapacaksınız (bayan)

أَنْتِ سَتَعْبُدِينَ 10
(Enti setağbudîne)

Sen tapacaksın (bayan)


Muhataba (bayan)

نَحْنُ سَنَعْبُدُ 15
(Nahnu senağbudu)

Biz  tapacağız

نَحْنُ سَنَعْبُدُ 14
(Nahnu senağbudu)

Biz ikimiz tapacağız

أَنَا سَأَعْبُدُ 13
(Ene seağbudu)

Ben tapacağım

Nefsi mütekellim

(cinsiyet farkı yok)




TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin gelecek zaman olumsuz çekimi :




 هُمْ لَنْ يَعْبُدُوا 3
(Hum len yağbudû)
 
Onlar tapmayacaklar (erkek)

 هُمَا لَنْ  يَعْبُدَا 2
(Humâ len yağbudâ)

O ikisi tapmayacak
(erkek)

هُوَ لَنْ  يَعْبُدَ 1
(Huve len  yağbude)

O tapmayacak (erkek)


Gâib
(erkek)

هُنَّ لَنْ يَعْبُدْنَ 6
(Hunne len yağbudne)

Onlar tapmayacaklar  (bayan)

هُمَا لَنْ تَعْبُدَا 5
(Humâ len tağbudâ)

O ikisi tapmayacak (bayan)

هِيَ لَنْ تَعْبُدَ4
(Hiye len tağbude)

O tapmayacak (bayan)


Gâibe
(bayan)

أَنْتُمْ لَنْ تَعْبُدُوا 9
(Entum len tağbudû)

Siz tapmayacaksınız (erkek)

أَنْتُمَا  لَنْ تَعْبُدَا 8
(Entumâ  len tağbudâ)

Siz ikiniz tapmayacaksınız (erkek)

أَنْتَ لَنْ تَعْبُدَ 7
(Ente len tağbude)

Sen tapmayacaksın  (erkek)


Muhatab (erkek)

أَنْتُنَّ لَنْ تَعْبُدْنَ 12
(Entunne len tağbudne)

Siz tapmayacaksınız  (bayan)

أَنْتُمَا لَنْ تَعْبُدَا 11
(Entumâ len tağbudâ)

Siz ikiniz tapmayacaksınız (bayan)

أَنْتِ لَنْ تَعْبُدِي 10
(Enti len tağbudî)

Sen tapmayacaksın (bayan)


Muhataba (bayan)

نَحْنُ لَنْ نَعْبُدَ 15
(Nahnu len nağbude)

Biz  tapmayacağız

نَحْنُ لَنْ نَعْبُدَ 14
(Nahnu len nağbude)

Biz ikimiz tapmayacağız

أَنَا لَنْ أَعْبُدَ 13
(Ene len ağbude)

Ben tapmayacağım

Nefsi mütekellim

(cinsiyet farkı yok)




TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin emr-i hâzır çekimi :



أَنْتُمْ أُعْبُدُوا 9
(Entum uğbudû)

Siz tapın (erkek)

أَنْتُمَا أُعْبُدَا 8
(Entumâ  uğbudâ)

Siz ikiniz tapın  (erkek)

أَنْتَ أُعْبُدْ 7
(Ente uğbud)

Sen tap (erkek)


Muhatab (erkek)

أَنْتُنَّ أُعْبُدْنَ 12
(Entunne uğbudne)

Siz tapın (bayan)

أَنْتُمَا أُعْبُدَا 11
(Entumâ uğbudâ)

Siz ikiniz tapın (bayan)

أَنْتِ أُعْبُدِي 10
(Enti uğbudî)

Sen tap (bayan)


Muhataba (bayan)



TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin emr-i gâib çekimi :



 هُمْ لِيَعْبُدُوا 3
(Hum liyağbudû)
 
Onlar tapsınlar (erkek)

 هُمَا لِيَعْبُدَا 2
(Humâ liyağbudâ)

O ikisi tapsın (erkek)

هُوَ لِيَعْبُدْ 1
(Huve liyağbud)

O tapsın  (erkek)


Gâib
(erkek)

هُنَّ لِيَعْبُدْنَ 6
(Hunne liyağbudne)

Onlar tapsınlar (bayan)

هُمَا لِتَعْبُدَا 5
(Humâ litağbudâ)

O ikisi tapsın  (bayan)

هِيَ لِتَعْبُدْ 4
(Hiye litağbud)

O tapsın (bayan)


Gâibe
(bayan)




TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin nehy-i hâzır çekimi :



أَنْتُمْ لَا  تَعْبُدُوا 9
(Entum lâ tağbudû)

Siz tapmayın (erkek)

أَنْتُمَا لَا  تَعْبُدَا 8
(Entumâ lâ tağbudâ)

Siz ikiniz tapmayın  (erkek)

أَنْتَ  لَا تَعْبُدْ 7
(Ente lâ  tağbud)

Sen tapma (erkek)


Muhatab (erkek)

أَنْتُنَّ لَا تَعْبُدْنَ 12
(Entunne lâ tağbudne)

Siz tapmayın (bayan)

أَنْتُمَا لَا تَعْبُدَا 11
(Entumâ lâ tağbudâ)

Siz ikiniz tapmayın (bayan)

أَنْتِ لَا تَعْبُدِي 10
(Enti lâ tağbudî)

Sen tapma (bayan)


Muhataba (bayan)



TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin nehy-i gâib çekimi :




 هُمْ لَا يَعْبُدُوا 3
(Hum lâ yağbudû)
 
Onlar tapmasın (erkek)

 هُمَا لَا يَعْبُدَا 2
(Humâ lâ yağbudâ)

O ikisi tapmasın (erkek)

هُوَ لَا يَعْبُدْ 1
(Huve lâ yağbud)

O tapmasın  (erkek)


Gâib
(erkek)

هُنَّ لَا يَعْبُدْنَ 6
(Hunne lâ yağbudne)

Onlar tapmasınlar (bayan)

هُمَا لَا تَعْبُدَا 5
(Humâ lâ tağbudâ)

O ikisi tapmasın  (bayan)

هِيَ لَا تَعْبُدْ 4
(Hiye lâ tağbud)

O tapmasın (bayan)


Gâibe
(bayan)




TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin ism-i fâil  çekimi :



Çoğul

İkil

Tekil


عَابِدُونَ 3
(Âbidûne)

Tapanlar
(3 veya daha fazla erkek)

عَابِدَانِ 2
(Âbidâni)

Tapan
(iki erkek)

عَابِدٌ 1
(Âbidun)

Tapan
 (bir erkek)

Eril

عَابِدَاتٌ 6
(Âbidâtun)

Tapanlar
(3 veya daha fazla bayan)

عَابِدَتَانِ 5
(Âbidetâni)

Tapan
(iki bayan)

عَابِدَةٌ 4
(Âbidetun)

Tapan
 (bir bayan)

Dişil


Kâfirûn Suresi’nde, üstteki 1 ve 3 numaralı çekimler geçmektedir.

1.  وَلَا أَنَا عَابِدٌ مَا عَبَدْتُمْ
Sûrenin 4. ayeti (Ve lâ ene âbidun mâ abedtum)

Hem ben tapıcı değilim sizin taptıklarınıza    (Elmalılı Hamdi Yazır’ın meali)

2. وَ لَا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ    
 Sûrenin 3. ve  5. ayeti  (Ve lâ entum âbidûne mâ ağbudu)

Siz de tapanlardan değilsiniz benim ma’buduma     (Elmalılı Hamdi Yazır’ın meali)

Not: İsm-i failler, Türkçe’ye  (şimdiki zaman) olarak da çevrilir:
عَابِدٌ  : 1. Tapıyor  2. Tapan


TAPTI, KULLUK ETTİ, TAPINDI    عَبَدَ  fiilinin ism-i meful  çekimi :



Çoğul

İkil

Tekil


مَعْبُودُونَ
(Ma’bûdûne)

Tapılanlar

مَعْبُودَانِ
(Ma’bûdâni)

Tapılan  (iki şey /erkek)

مَعْبُودٌ
(Ma’bûd)

Tapılan  

Eril

مَعْبُودَات
 (Ma’bûdâtun)

Tapılanlar 

مَعْبُودَتَانِ
(Ma’bûdetâni)

Tapılan  (iki şey/  bayan)

مَعْبُودَةٌ
 (Ma’bûdetun)

Tapılan  

Dişil



Bu fiilden türeyen bazı kelimeler:


Allah’a kulluk etmek, ibadet etmek, tapınmak      (fiilin mastarıdır)

İbâdet

عِبَادَةٌ

İbadet

İbâdet

عِبَادَةٌ

İbadetler

İbâdât

عِبَادَاتٌ

Kul

Abd

عَبْدٌ

İbadet, kulluk, kölelik

Ubûdet- ubûdiyyet

عُبُودَةٌ - عُبُودِيَّةٌ

Mabet, ibadet yeri

Mabed

مَعْبَدٌ

Mabetler

Maâbid

مَعَابِدُ