YAPTI / YAPTIRDI / KILDI / ETTİ جعل ceale fiilinin mazi (dili geçmiş zaman) olumlu çekimi:

10 Haziran 2014 Salı

YAPTI / YAPTIRDI / KILDI / ETTİ جعل ceale fiilinin mazi (dili geçmiş zaman) olumlu çekimi:

Bu fiil sözlükte: Yapmak, yerine koymak, var olan bir şeyi bir halden diğer hale çevirmek, etmek, yerleştirmek, sebep olmak, atamak, kılmak, ikna etmek, inandırmak gibi anlamlara gelir. Kuran-ı Kerim’de çok sık geçmektedir.

Şimdiki zaman fiilinden önce kullanılırsa (başladı) anlamı da verir.

Bu fiil, kullanım ve anlam açısından İngilizcedeki (make) fiiline benzer.

(Birisini bir şeyi yapar hale getirmek, etmek) anlamı verir.

Türkçedeki ( .......–dirmek eki) gibidir.

(Hissetmek) fiilinin (hissettirmek)

(Sevmek) fiilinin (sevdirmek)

(Hasta olmak) fiilinin (hasta etmek)

(Gülmek) fiilinin (güldürmek)

(Ağlamak) fiilinin (ağlatmak)

olarak kullanılması gibi.

You make me feel... : Bana .....hissettiriyorsun

Make .... love you (...-ya kendinizi sevdirmek )

Makes me laugh: Beni güldürür

Makes me cry: Beni ağlatır

Arapça kullanımına gelince:

1- Bu fiili yardımcı gibi kullanıp, yanına esas fiili muzari (şimdiki) zaman olarak getiririz. Örnek:

جَعَلَنِي أَعْرِفُ الْحُبَّ

Cealenî ağrifu’l-hubbe

Bana aşkı öğretti.

(Beni, aşkı tanır - bilir hale getirdi) (Bir erkekten bahsediliyor)

تَصْرِيحَاتُهُ جَعَلَتْنِي أَضْحَكُ كَثِيرًا

Tasrîhâtuhu cealetnî edhaku kesîran

Onun açıklamaları beni çok güldürdü

2. Yanına, gramere göre isim olan bir kelime getiririz.

جَعَلَنِي إِنْسَان أَفْضَل

Cealenî insân efdal

Beni daha iyi bir insan yaptı

Beni daha iyi bir insan haline getirdi (Eril bir şeyden bahsediliyor)

جَعَلَنِي مُجْرِمًا

Cealenî mucrimen

Beni suçlu yaptı

نَجْعَلُ هَذِهِ الْغُرْفَةَ ، غُرْفَةَ الْجُلُوسِ

Nec’alu hâzihi’l-gurfete, gurfete’l-culûsi

Bu odayı, oturma odası yaparız

(Oturma odası olarak kullanırız)

هُمْ جَعَلُوا 3 (Hum cealû) Onlar yaptırdılar Onlar yaptılar Onlar kıldılar Onlar ettiler (erkek)	هُمَا جَعَلَا 2 (Humâ cealâ) O ikisi yaptırdı O ikisi yaptı O ikisi kıldı O ikisi etti (erkek)	هُوَ جَعَلَ 1 (Huve ceale) O yaptırdı O yaptı O kıldı O etti (erkek)	Gâib (erkek)
هُنَّ جَعَلْنَ 6 (Hunne cealne) Onlar yaptırdılar Onlar yaptılar Onlar kıldılar Onlar ettiler (bayan)	هُمَا جَعَلَتَا 5 (Humâ cealetâ) O ikisi yaptırdı O ikisi yaptı O ikisi kıldı O ikisi etti (bayan)	هِيَ جَعَلَتْ 4 (Hiye cealet) O yaptırdı O yaptı O kıldı O etti (bayan)	Gâibe (bayan)
أَنْتُمْ جَعَلْتُمْ 9 (Entum cealtum) Siz yaptırdınız Siz yaptınız Siz kıldınız Siz ettiniz (erkek)	أَنْتُمَا جَعَلْتُمَا 8 (Entumâ cealtumâ) İkiniz yaptırdınız İkiniz yaptınız İkiniz kıldınız İkiniz ettiniz (erkek)	أَنْتَ جَعَلْتَ 7 (Ente cealte) Sen yaptırdın Sen yaptın Sen kıldın Sen ettin (erkek)	Muhatab (erkek)
أَنْتُنَّ جَعَلْتُنَّ 12 (Entunne cealtunne) Siz yaptırdınız Siz yaptınız Siz kıldınız Siz ettiniz (bayan)	أَنْتُمَا جَعَلْتُمَا 11 (Entumâ cealtumâ) İkiniz yaptırdınız İkiniz yaptınız İkiniz kıldınız İkiniz ettiniz (bayan)	أَنْتِ جَعَلْتِ 10 (Enti cealti) Sen yaptırdın Sen yaptın Sen kıldın Sen ettin (bayan)	Muhataba (bayan)
نَحْنُ جَعَلْنَا 15 (Nahnu cealnâ) Biz yaptırdık Biz yaptık Biz kıldık Biz ettik	نَحْنُ جَعَلْنَا 14 (Nahnu cealnâ) İkimiz yaptırdık İkimiz yaptık İkimiz kıldık İkimiz ettik	أَنَا جَعَلْتُ 13 (Ene cealtu) Ben yaptırdım Ben yaptım Ben kıldım Ben ettim	Nefsi mütekellim (cinsiyet farkı yok)