ADAM OLMAK

Bu hafta Maltepe Üniversitesi’nin mezuniyet törenine katıldım.

İdarecilerden biri yaptığı konuşmanın sonunda şair Rudyard Kipling’in “İf...” adlı şiirini okudu.

Türkçe’ye Bülent Ecevit tarafından çevrilen bu şiiri üç dilde de veriyorum:

ADAM OLMAK (EĞER)

Çevrende herkes şaşırsa,
Bunu da senden bilse,
Sen aklı başında kalabilirsen eğer,
Herkes senden kuşku duyarken hem kuşkuya yer bırakır,
Hem kendine güvenirsen eğer,
Bekleyebilirsen usanmadan,
Yalanla karşılık vermezsen yalana,
Kendini evliya sanmadan
Kin tutmayabilirsen kin tutana,
Düşlere kapılmadan düş kurabilir,
Yolunu saptırmadan düşünebilirsen eğer,
Ne kazandım diye sevinir, ne yıkıldım diye yerinir,
İkisine de vermeyebilirsen değer,
Söylediğin gerçeği eğip büken düzenbaz,
Kandırabilir diye safları, dert edinmezsen,
Ömür verdiğin işler bozulsa da yılmaz,
Koyulabilirsen işe yeniden,
Döküp ortaya varını yoğunu,
Bir yazı turada yitirsen bile
Yitirdiklerini dolamaksızın dile
Baştan tutabilirsen yolunu
Yüreğine, sinirine dayan diyecek
Direncinden başka bir şeyin kalmasa da,
Herkesin bırakıp gittiği noktada,
Sen dayanabilirsen tek
Herkesle düşüp kalkar erdemli kalabilirsen,
Unutmayabilirsen halkı, krallarla gezerken
Dost da düşman da incitmezse seni
Ne küçümser ne büyültürsen çevreni
Her saatin her dakikasına
Emeğini katarsan hakçasına
Her şeyi ile dünya önüne serilir
Üstelik oğlum, adam oldun demektir...

If 

BY RUDYARD KIPLING

(‘Brother Square-Toes’-Rewards and Fairies)

If you can keep your head when all about you   

Are losing theirs and blaming it on you,   

If you can trust yourself when all men doubt you,

 But make allowance for their doubting too;   

If you can wait and not be tired by waiting,

Or being lied about, don’t deal in lies,

Or being hated, don’t give way to hating,

And yet don’t look too good, nor talk too wise:

If you can dream—and not make dreams your master;   

If you can think—and not make thoughts your aim;   

If you can meet with Triumph and Disaster

And treat those two impostors just the same;   

If you can bear to hear the truth you’ve spoken

Twisted by knaves to make a trap for fools,

Or watch the things you gave your life to, broken,

And stoop and build ’em up with worn-out tools:

If you can make one heap of all your winnings

And risk it on one turn of pitch-and-toss,

And lose, and start again at your beginnings

And never breathe a word about your loss;

If you can force your heart and nerve and sinew

To serve your turn long after they are gone,   

And so hold on when there is nothing in you

Except the Will which says to them: ‘Hold on!’

If you can talk with crowds and keep your virtue,   

Or walk with Kings—nor lose the common touch,

If neither foes nor loving friends can hurt you,

If all men count with you, but none too much;

If you can fill the unforgiving minute

With sixty seconds’ worth of distance run,   

Yours is the Earth and everything that’s in it,   

And—which is more—you’ll be a Man, my son!

Source: A Choice of Kipling's Verse (1943)

سَتَـكُونُ  رَجُلا .. يَا بُنَيَّ

Se tekûnu raculen yâ buneyy

Adam olacaksın, oğlum

قصيدة إذا

إذا استطعت أن تحتفظ برأسك

عندما يفقد كل من حولك رؤوسهم

و ينحون عليك باللائمة

إذا وثقت بنفسك عندما يفقد كل إنسان ثقته فيك

و لا تترك مع ذلك مجالاً للشك

إذا استطعت أن تنتظر دون أن تمل الانتظار

أو أن يعاملك الآخرون بالكذب

من دون أن تلجأ إليه

أو أن تكون موضع كراهية

و لكنك لا تدع لها مجالاً للتسرب إلى نفسك

و لا تبدو أفضل مما ينبغي

ولا تتكلم بحكمة أكثر مما يجب

إذا استطعت أن تحلم

و لا تدع للأحلام سيادة عليك

إذا استطعت أن تفكر

و لا تجعل الأفكار غايتك القصوى

إذا استطعت أن تجابه الفوز والفشل

و تتعامل مع هذين

المخاتلين … الخادعين … على حد سواء

إذا استطعت أن تكدس كل ما تملك من أرباح و تغامر بها دفعة واحدة

و تخسرها جميعاً … ثم تبدأ من جديد

من دون أن تنطق بكلمة واحدة عن خسارتك

إذا استطعت أن تعامل الناس

من غير أن تتخلى عن فضائلك

و أن تسير في ركاب الملوك

من دون أن تفقد مزاياك المعتادة

إذا عجز الأعداء … والأصدقاء … والمحبون...

عن إثارة حفيظتك … بإيذائهم إياك

إذا استطعت أن تملأ الدقيقة الغاضبة

التي لا تغفر لأحد

بما يعادل ستين ثانية من السعي ركضاً

فلك الأرض وما عليها

و أنت … فوق ذلك كله

ستكون رجلاً … يا بُني

للشاعر روديارد كبلنغ