Siyah (kara) kuğu fotoğrafının alındığı site:
Bugün bir gazetenin ekonomi sayfasında okuduğum bir
haber dikkatimi çekti. Finans literatüründe “siyah kuğu” veya “kara kuğu” olarak kullanılan bir
terimin olduğunu öğrendim.
Bu terim ilk defa, Oxford ve Newyork
Üniversitelerinde öğretim üyesi olarak görev yapan Lübnan asıllı Nesim Nikola
Talib tarafından kullanılmış. (İngilizce yazılışı: Nassim Nicholas Taleb / Arapça yazılışı: نسيم نيقولا طالب)
İngilizce “Black Swan” “Siyah kuğu”-“kara kuğu” ifadesi, ekonomide, olması ihtimal
dışı görülen ve aniden patlak veren, ama etkisi çok büyük olan krizler için
kullanılıyor.
Nesim Talib, bu benzetmeyi 2007 yılında yazdığı kitabında
kullanmış. Hepimiz kuğuların beyaz olduğunu biliriz. Oysa Avustralya’da siyah
renkli kuğuların var olduğu bulunmuş. Nesim Talib de, daha önceden
kestirilemeyen, ani ortaya çıkan ekonomik krizler için bu benzetmeyi kullanmış.
Kitabın adı Türkçeye : “Siyah Kuğu: Olasılıksız
görülenin etkisi” olarak çevrilmiş. Yazar, İstanbul’a gelip bir konferans bile
vermiş. Kitap 27 dile çevrilmiş.
Kitabın Arapça ismi:
اَلْبَجَعَةُ السَّوْدَاءُ : تَأْثِيرُ اللَّامُحْتَمَلِ الْكَبِير
|
El-beceatu’s-sevdâ:
Te’sîru’l-lâmuhtemeli’l-kebîr
|
Siyah
kuğu: Muhtemel olmayanın büyük etkisi
|
Kuğu
(dişi kelime)
|
El-becea
|
اَلْبَجَعَةُ
|
Siyah, kara (dişi kelimelerle kullanılır)
|
Es-sevdâ’
|
السَّوْدَاءُ
|
Tesir,
etki
|
Te’sîr
|
تَأْثِيرُ
|
Bir
şeye ihtimal verdi, mümkün olduğunu, yapılabileceğini söyledi, öngördü
|
İhtemele
|
اِحْتَمَلَ
|
Muhtemel, olasıdır, olabilir, mümkündür
|
Yahtemilu
|
يَحْتَمِلُ
|
Rastlanılabilir,
mümkün, olası, muhtemel
|
Muhtemel
|
مُحْتَمَل
|
Rastlanılamayan,
mümkün olmayan, olası olmayan, ihtimal dışı, olasılık dışı
|
El-lâmuhtemel
|
اللامُحْتَمَل
|
Büyük
|
El-kebîr
|
الْكَبِير
|
Kitabın Arapça ismine başka bir yerde şu şekilde
rastladım:
اَلْبَجَعَةُ
السَّوْدَاءُ : تَدَاعِيَاتُ الْأَحْدَاثِ غَيْر الْمُتَوَقَّعَة
|
El-beceatu’s-sevdâ’:
Tedâiyâtu’l-ahdâs gayri’l-mutevakkağa
|
Siyah
Kuğu: Öngörülemeyen olayların sonuçları
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder