15 Temmuz 2012 Pazar

ليس (leyse) fiilinin çekimi


(  لَيْسَ  Leyse : değil ) Fiili, arap grameri kitaplarında (kane ve kardeşleri) başlığı altında bulunur. İsimle başlayan cümlelerin başına gelir. Şimdiki zaman ve emir çekimi yoktur.

DEĞİL


  هُمْ لَيْسُوا   3
(Hum leysû) 

Onlar değiller (erkek)

 هُمَا لَيْسَا  2
(Humâ leysâ)

O ikisi değil (erkek)

 هُوَ لَيْسَ  1
(Huve leyse)

O değil (erkek)



Gâib
 (erkek)

   هُنَّ لَسْنَ   6
(Hunne lesne)

Onlar değiller (bayan)

هُمَا لَيْسَتَا  5
(Humâ leysetâ)

O ikisi değil (bayan)

   هِيَ لَيْسَتْ  4
(Hiye leyset)

O değil (bayan)


Gâibe
 (bayan)

أَنْتُمْ لَسْتُمْ  9
(Entum lestum)

Siz değilsiniz (erkek)

 أَنْتُمَا لَسْتُمَا  8
(Entumâ  lestumâ)

Siz ikiniz değilsiniz (erkek)

أَنْتَ لَسْتَ  7
(Ente leste)

Sen değilsin (erkek)


Muhatab (erkek)

أَنْتُنَّ لَسْتُنَّ  12
(Entunne lestunne)

Siz değilsiniz (bayan)

أَنْتُمَا لَسْتُمَا  11
(Entumâ lestumâ)

Siz ikiniz değilsiniz (bayan)

أَنْتِ لَسْتِ  10
(Enti lesti)

Sen değilsin (bayan)



Muhataba (bayan)

نَحْنُ لَسْنَا  15
(Nahnu lesnâ)

Biz  değiliz

نَحْنُ لَسْنَا  14
(Nahnu lesnâ)

Biz ikimiz değiliz

أَنَا لَسْتُ  13
(Ene lestu)

Ben değilim


Nefsi mütekellim
(cinsiyet farkı yok)


Arapça (değil) ifadesinden sonra bir isim kullanılır. Ve bu isim mansub olarak gelir. Yani:

1. Eğer isim tekil ise : sonu (üstünlü) olur.


هُوَ لَيْسَ مُدَرِّسًا

Huve leyse muderrisen.

O, öğretmen değil.                                  (bir erkekten bahsediliyor)


2. Eğer isim ikil ise, sonu (eyni) şeklinde gelir.


هُمَا لَيْسَا مُدَرِّسَيْنِ

Humâ leysâ muderriseyni.

O ikisi, öğretmen değil.                          (iki erkekten bahsediliyor)


3.  Eğer isim, kurallı eril çoğul  (sonunda vav-nun olan çoğul) ise, sonu (îne) şeklinde gelir.


هُمْ لَيْسُوا مُدَرِّسِينَ

Hum leysû muderrisîne.

Onlar öğretmen değiller.          (3 veya daha fazla erkekten bahsediliyor)



4. Eğer isim, kurallı dişil çoğul ise (sonunda elif-te olan çoğul), sonu (âtin) şeklinde gelir.


هُنَّ لَسْنَ مُدَرِّسَاتٍ

Hunne lesne muderrisâtin.

Onlar öğretmen değiller.         (3 veya daha fazla bayandan bahsediliyor)