ARAPÇAYI ÇALIŞMA YÖNTEMLERİ:
Arapça, tarih veya edebiyat gibi bir ders olmayıp
yabancı dil olduğu için, onu çalışma yöntemi de buna göre olmalıdır. Yapmamız
gereken ilk şey hedefimizi açıkça belirlemektir. Ben Arapça öğrenmek istiyorum
diyen bir kişi kendine şu soruları sormalıdır:
1. Niçin Arapça öğrenmek istiyorum?
Eğer amacımız ticari hayatta kullanmak ise, pratik
ağırlıklı, dinleme ve konuşmaya yönelik çalışmamız bize daha avantaj sağlar.
Eğer ilahiyat öğrencisi isek, grameri daha ön plana
alabiliriz. Çünkü açık öğretim ilahiyat sınavı, gramer detaylarına yönelik
olmaktadır.
Eğer yukarıdaki gibi özel bir hedefimiz yoksa, dilde
4 temel beceri dediğimiz: okuma, yazma, konuşma ve dinlemenin eşit ağırlıkta
olduğu bir çalışma planı yapmalıyız.
2. Hangi kaynakları kullanmalıyım? Nasıl
çalışmalıyım?
Amacımızı belirledikten sonra buna uygun çalıma
planı yapmalıyız. Eğer daha önceden Arapça temelimiz varsa, kendi düzeyimize
uygun bir kitap seçebiliriz.
Mesela, ilahiyat fakültelerinde, hazırlık
sınıflarında okutulan el-arabiyyetu beyne yedeyk serisi, 3 ciltlik güzel bir
seri olup ses cd leri de vardır.
İnternetten http://www.al3arabiya.org/2009/03/al-arabiyatu-bayna-yadayk-arabic.html
adresinden indirilebilir.
Kitabı çalışırken, ilk önce metni birkaç kez dinler, sonra okur, bilinmeyen
kelimelerin altını çizer, anlamlarını tahmin etmeye çalışırız . Sonra onları sözlükten buluruz. Yabancı kelimeleri
yazarak ezberlemeye çalışırız. Temel kalıp ifadeleri belirler ve ezberleriz.
Bir kalıbı tam olarak ezberlemeden, hiç kitaba bakmadan farklı kişi çekimlerine
göre kullanmayı öğrenmeden diğer kalıplara atlamamızın bir anlamı yoktur.
Bu tıpkı şuna benzer. Sınıfta bir öğrenciyi işaret
edip: şunu tanıyor musunuz diye sorduğumda evet dersiniz. O, Mehmet Yılmaz’dır.
Ama aslında sadece göz aşinalığınız vardır ve adından soyadından başka onun hakkında detaylı bir
bilginiz yoktur. Ama ben o kişiyi sınıftan çıkarıp onun hakkında size sorular sorduğumda hiç birine cevap veremezsiniz. Göz rengi,
dişlerinin yapısı, burnunun şekli, oturduğu semt, kaç kardeş olduğu, bildiği
diller, iş yerinin nerede olduğu gibi
detaylı sorular, onu uzun süre tanıyor olduktan sonra cevaplandırabileceğiniz
sorulardır.
İşte bu yüzden 1 ay Arapça dersi almış olan biri, (öğrenci : Tilmiz) kelimesine aşinadır, ne anlama
geldiğini anlamakta, ama kelimeyi yazarak ezberlemediyse nasıl yazılacağı, Arapça 3 farklı şekli bulunan z harfinin
hangisini kullanarak yazacağını bilememektedir. Yani kelimeye göz aşinalığı
vardır ama tamamen özümsememiştir, yazılışını beceremez. Ya da ben Türkçesini söylediğimde Arapçaya çeviremez. Bu yüzden klasik
sınavda düşük, çoktan seçmeli testte yüksek puan alır. Bu duruma düşmemek için Arapçayı
sindire sindire öğrenmeliyiz.
Üniversitede bir hocamın kullandığı yöntem bu açıdan
çok faydalı idi. Diyelim ki derste (…-ya gitti : Zehebe ila) kalıbını öğrendik.
Bu kalıbı kullanarak arkalı önlü bir dosya kağıdı dolusu cümle bularak ödev
yapmak zorundaydık. Elimizde sözlükler, Arapça yeni cümleler türetiyor ve
yazıyorduk.
Ben okula gittim. Ben eve gittim. Sen eve gittin. Onlar
sinemaya gittiler. Onlar dün sinemaya gittiler…..gibi.
Eğer öğrendiğimiz bir kalıp değil de yeni bir
kelimeyse, önce şu şekilde yazıyorduk:
تُفَّاحَة : elma, تُفَّاحَة : elma, تُفَّاحَة : elma,
تُفَّاحَة : elma, تُفَّاحَة : elma,
تُفَّاحَة : elma, تُفَّاحَة : elma,
تُفَّاحَة : elma,
Sonra da cümlede kullanıyorduk.
Bu şekilde yazarak çalışma, kelimenin kalıcı olarak
öğrenilmesini sağlar. O zamanlar şikayet ediyorduk, mutlaka bu ödevleri yapmak
zorundaydık. (Üniversitedeyiz, ilkokul -
lise öğrencisi gibi ödev mi yapılır?) diyorduk, ama faydasını sonradan gördük.
Konuşma dersinde ise, hocamız bir kalıbı ve onunla
ilgili soruyu öğretiyordu. Sınıfın bir ucundan başlayan öğrenci, soruyu
yanındakine soruyor, o da kalıbı kullanarak cevap veriyordu. Bu şekilde
sınıftaki tüm öğrenciler bu kalıbı ve sorusunu kullanmadan yeni bir kalıba
geçilmiyordu. Kalıbı, hem kişinin kendisinin kullanması, hem de diğer
arkadaşlarından en az 10 kere duyması, onun kolayca öğrenmesini sağlıyordu.
Kısa sürede yarım yamalak bir sürü kalıbı öğrenmeye çalışmak yerine, uzun süre tek bir kalıp üzerinde çalışmak, daha başarılı ve kalıcı sonuç verir.
Arapça
dinleme pratiği yapmak isterseniz
http://www.materyal.org.tr/arapca/dosyalar.php?uk=380000
adresini tıklayın.
Bu adreste, sesli pek çok dosya bulunmaktadır. Yeşil
okları tıklayıp, dosyaları bilgisayarınıza indirin. Dosyalar sıkıştırılmış
haldedir. Winrar programı ile dosyaları açın. Önce ses dosyasını birkaç kez dinleyin.
Tüm kelimelere aşina olduktan sonra metne bakın. Bir dosyadaki cümleleri
tamamen ezberlemeden yenisine geçmeyin.
3. Bu dili öğrenmeye ne kadar zaman
ayırmalıyım?
Peygamber Efendimiz bir hadis-i şeriflerinde “Amellerin
en hayırlısı, az da olsa devamlı
olanıdır” buyurmaktadır. Toefl sınavına yönelik bir
kitapta şu bilgiyi okumuştum. Her gün belirli bir süre İngilizce çalışıp
belirli bir seviyeye gelen öğrenci, bir kaç ay gibi bir süre çalışmaya ara verince aldığı not neredeyse 20-30
puan düşüyordu.
Bu örnek, bize değerli bir bilgi sunuyor. Bir ay
deli gibi Arapça çalışıp, 6 ay hiç kitap açmazsak, tüm öğrendiklerimiz çöpe
gidecektir. O yüzden haftada 2 gün Arapça çalışmak yerine, her gün 15 dakika çalışmak
daha verimli olacaktır. Hadis-i şerifte de buna vurgu vardır.
4. Arapça öğretimi ve öğrenimi hakkında
yazılmış kaynaklar:
Bu konuda size iki eser tavsiye edebilirim.
a) Arapça öğrenim ve öğretim kılavuzu (Doç Dr.
Candemir Doğan -Ensar Neşriyat)
b) İmam hatip liselerinde meslek dersleri öğretimi
nasıl olmalıdır? (Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları http://www.degerleregitimi.org/index.php)
******************************************************
Son olarak, bir yıl boyunca Arapça öğrettiğim öğrencilerime
uyguladığım sene sonu değerlendirme anketinde sorduğum bir soru var:
Arapçayı yeni öğrenmeye başlayacaklara
tavsiye verecek olsanız nelere dikkat etmelerini söylerdiniz?
Size faydalı olabileceğini düşünerek
bazılarının cevaplarını aşağıda
veriyorum.
Öğrenci cevapları
Öğrenci 1:
Kelime dağarcıklarını mümkün olduğunca
geliştirmelerini, evde mutlaka tekrar yapmalarını
Öğrenci 2:
Dersleri günlük olarak evde tekrar yapmalarını ve
kelime ezberlemelerini
Öğrenci 3:
Harfleri ve yazıyı öğrendikten sonra, birkaç küçük
diyalog ezberlemelerini, özellikle kendileriyle alakalı.
Sonra kelimeleri tekil- çoğul şeklinde
ezberlemelerini.
Fiilleri mazi- muzari- emir- mastar şeklinde
ezberlemelerini, kelimelerle oynamalarını, sesli tekrar yapmalarını ve Arapça çizgi
film izlemelerini.
Öğrenci 4:
İyi bir öğretmenle ders yapmalarını ve sabırla devam
etmelerini
Öğrenci 5:
Konuyu not tutarak ve tekrar ederek, kelime
ezberleyerek öğrenebileceklerini söylerdim.
Öğrenci 6:
Pes etmesinler, kendilerini fazla sıkmasınlar,
kelimelere önem versinler.
Öğrenci 7:
Öncelikle iyi bir kurs eğitimi almalarını, daha
sonra da çok çalışıp kelime ezberlemelerini, pratik yapmalarını söylerdim.
Öğrenci 8:
Sabırla devam etmelerini isterim. Çünkü her şey hemen
öğrenilmiyor, -zamanla-
Öğrenci 9:
Bol bol kelime öğrenmelerini ve her gün belli bir
vakit (yarım saat) ayırmalarını tavsiye ederim.
Öğrenci 10:
Hocayı dikkate almalarını, ödevlerini yerinde
hazırlamalarını, dersi dikkatli dinlemelerini.
Öğrenci 11:
Harflerin doğru telaffuzuna dikkat etmelerini, evde
tekrar etmelerini, fazlaca kelime öğrenmelerini
Öğrenci 12:
Ders kaçırmamaya dikkat edilmeli
Öğrenci 13:
(Konuları) biriktirmeden çalışmalarını, her dersteki
yeni kelimeleri mutlaka ezberlemelerini, ve anlayamadığı şeyleri mutlaka
öğrenip biriktirmemelerini.
Konu ile alakalı yazılarım:
Arapçayı çalışma yöntemleri : 2
Arapçayı çalışma yöntemleri : 3
Arapçayı çalışma yöntemleri : 4